System SENT działa w Pol­sce od ponad roku, zgodnie z ustawą z dnia 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów. Przewoźnicy, ale także podmioty wysyłające lub odbierające (np. importerzy) są zobo­wią­zani do zgła­sza­nia prze­wozu towa­rów tzw. wraż­li­wych do reje­stru prowadzonego na plat­for­mie PUESC. Podmioty, któ­re nie sto­sują się do obo­wiązku reje­stra­cji, nara­żają się na sank­cje finan­sowe.

 

Nowelizacja przepisów

Z dniem 1 października 2018 r. weszła kolejna nowelizacja ustawy. Wprowadzono w niej obowiązek, aby przewoźnik (a konkretnie kierowca) pojazdu drogowego posiadał urządzenie do przesyłania danych geolokalizacyjnych i zapewniał jego sprawność.

Dotyczyć to będzie pojazdów transportujących tzw. towary „wrażliwe”, transportowane po drogach publicznych, m.in. paliwa silnikowe i opałowe, oleje smarowe, wyroby zawierające alkohol etylowy czy susz tytoniowy. Obowiązek nakładany jest zarówno na przewoźnika, a faktycznie na kierowcę, który przewozi towary „wrażliwe”.

Przewoźnik, w trakcie całej trasy przewozu towaru objętego zgłoszeniem, będzie zobowiązany zapewnić przekazywanie aktualnych danych geolokalizacyjnych środka transportu na całej trasie przewozu towarów „wrażliwych” na terytorium Polski. Numer lokalizatora lub zewnętrznego systemu lokalizacji musi zostać każdorazowo wprowadzony do rejestru SENT.

Lokalizatorem może być:

– dowolne urządzenie wykorzystujące technologie pozycjonowania satelitarnego i transmisji danych (np. smartfon lub tablet), na którym zainstalowano oprogramowanie udostępnione przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, służące do monitorowania trasy przewozu towaru lub

– zewnętrzny system lokalizacji (używany przez przewoźnika) wykorzystujący technologie pozycjonowania satelitarnego i transmisji danych, za pomocą zainstalowanego w pojeździe urządzenia, potocznie zwanego GPS.

 

Uzasadnienie zmian

„Po wprowadzeniu tych rozwiązań, system monitorowania drogowego przewozu towarów będzie składał się z dwóch podstawowych elementów: teleinformatycznego rejestru (będą w nim przetwarzane i gromadzone dane geolokalizacyjne pozyskane z lokalizatora lub zewnętrznego systemu lokalizacji) oraz telekomunikacyjnego urządzenia końcowego (wyposażonego np. w moduł GPS) z oprzyrządowaniem i oprogramowaniem, umożliwiającym bieżące nadzorowanie trasy przewozu towarów. Porównanie danych zawartych w rejestrze, z danymi z lokalizatora lub zewnętrznego systemu lokalizacji, pokaże niezafałszowany obraz przemieszczania towarów wrażliwych, co pomoże uszczelnić system podatkowy w zakresie poboru podatku VAT i akcyzy” – głosi uzasadnienie do nowelizowanej ustawy.

 

Kary za niewypełnienie przepisów

Niedopełnienie obowiązku przewoźnika w zakresie przekazywania danych zagrożone jest karą pieniężną w wysokości 10 000 zł.

Obowiązkiem kierującego pojazdem będzie uruchomienie lokalizatora (przed rozpoczęciem przewozu towaru w Polsce lub z chwilą wjazdu do Polski) oraz wyłączenie lokalizatora po zakończeniu przewozu na terytorium Polski.

W przypadku stwierdzenia przez kierującego pojazdem nieprawidłowości w funkcjonowaniu lokalizatora przez dłużej niż godzinę, konieczne będzie zatrzymanie pojazdu na najbliższym parkingu lub w zatoce postojowej.

Dalsze wykonywanie przewozu będzie możliwe dopiero po:

– naprawieniu lokalizatora lub zewnętrznego systemu lokalizacji;

– przeładunku towaru na pojazd wyposażony w sprawne urządzenie lokalizujące;

– wyposażeniu pojazdu w sprawny lokalizator;

– nałożeniu zamknięć urzędowych na pojazd lub towar albo zarządzeniu konwoju.

Za nieaktywowanie lokalizatora lub za wykonywanie przewozu z niesprawnym lokalizatorem na kierowcę zostanie nałożona kara w wysokości od 5 000 do 7 500 zł.

Kary będą nakładane przez organy po okresie przejściowym, tj. od 1 stycznia 2019 r.

 

Warto przy tym wspomnieć, iż konieczność zatrzymania się przez kierowcę w momencie stwierdzenia nieprawidłowego działania lub braku działania lokalizatora w miejscach, takich jak przypadkowy parking lub zatoka postojowa, może narażać kierowcę i towar na niebezpieczeństwo, np. wyrządzenie krzywdy kierowcy, czy też kradzież towaru. Zwłaszcza w przypadku zatrzymania się w miejscu niegwarantującym minimum bezpieczeństwa oraz w sytuacji, np. zakłócenia sprawności lokalizatora przez podmioty trzecie celem wyłudzenia ładunku.

Nowelizacja faktycznie stanowi obciążenie dla przedsiębiorców przewozowych. Muszą przygotować się na zmiany przepisów oraz wyposażyć kierowców w środki techniczne, umożliwiające geolokalizację, a także uzupełnić zgłoszenie w systemie SENT o konkretne i poprawne dane.