Incoterms (International Commercial Terms) to zbiór międzynarodowych reguł handlowych. Określają one warunki i praktyki sprzedaży przyjęte i stosowane na całym świecie. Reguły podzielone są na grupy i oznaczone trzyliterowymi skrótami, od pierwszych liter ich angielskich nazw. Opisane są w nim wszystkie czynności związane z kosztami, ryzykiem oraz odpowiedzialnością za transport towarów, rozdzielone pomiędzy sprzedającego i nabywcę.

Incoterms odnoszą się do Konwencji ONZ dotyczącej Kontraktów dla Międzynarodowej Sprzedaży Dóbr. Zostały opublikowane w 1936 roku i wielokrotnie były nowelizowane. Obecnie obowiązuje wersja od 1 stycznia 2011 Incoterms 2010.

Reguły Incoterms 2010 dzielą się na 4 grupy: E, F, C i D, które zawierają interpretację 11 formuł.  Wskazują one stopień zaangażowania kupującego lub sprzedającego w proces organizacji transportu towarów i ryzyka z tym związanego.

 

Grupa E – Departure

Największe zaangażowanie w organizację, ponoszenie ryzyka i kosztów transportu jest po stronie kupującego. Sprzedający tylko udostępnia towar do dyspozycji kupującego we wskazanym punkcie wydania (np. magazyn).

EXW (Ex Works) – od zakładu (… oznaczone miejsce dostawy). Dostawa zostaje uznana za dokonaną w momencie postawienia towarów do dyspozycji kupującego w oznaczonym miejscu.

 

Grupa F – Main Carriage Unpaid – główny odcinek transportowy nieopłacony.

Sprzedający zobowiązany jest do dokonania odprawy celnej eksportowej, nie opłaca zasadniczych kosztów transportu ani ubezpieczenia.

FCA (Free Carrier) – darmowy przewoźnik (… oznaczone miejsce dostawy). Sprzedający ponosi koszty transportu, załadunku oraz ubezpieczenia do momentu przekazania towarów pierwszemu przewoźnikowi, wskazanemu przez kupującego, w oznaczonym miejscu. Dokonuje formalności celnych w eksporcie.

FAS (Free Alongside Ship) – darmowe dostarczenie obok statku (… oznaczony port załadunku). Sprzedający jest odpowiedzialny za koszty transportu oraz ryzyko do momentu dostarczenia towarów do burty statku w oznaczonym porcie nadania, bez załadunku towarów na statek.

FOB (Free On Board) – darmowe dostarczenie na statek (… oznaczony port załadunku). Sprzedający jest odpowiedzialny za koszty transportu oraz ryzyko do momentu dostarczenia towarów na statek i ponosi koszty załadunku.

 

Grupa C – Main Carriage Paid – główny transport opłacony.

Sprzedający zawiera umowę przewozu i ponosi jego koszty. Jest zobowiązany do dokonania odprawy celnej eksportowej. Ryzyko zostaje przeniesione na kupującego w momencie nadania towaru. Wszelkie dodatkowe, koszty związane z transportem oraz innymi zdarzeniami, wynikłe po załadunku, obciążają kupującego.

CFR (Cost and Freight) – koszt i fracht (… oznaczony port przeznaczenia). Sprzedający nie ponosi kosztów ubezpieczenia towarów od momentu załadunku na statek w porcie nadania. Ma obowiązek zawrzeć umowę przewozu morskiego oraz ponieść koszty dostarczenia towaru do portu przeznaczenia.

CIF (Cost, Insurance and Freight) – koszt, ubezpieczenie i fracht (… oznaczony port przeznaczenia). Sprzedający jest odpowiedzialny szerzej, w porównaniu do formuły CFR, również za zawarcie umowy i opłacenie kosztu ubezpieczenia towaru w na rzecz kupującego. Powinien przekazać kupującemu dowód ubezpieczenia, aby mógł on, w przypadku uszkodzenia czy utraty towaru, dochodzić roszczeń od ubezpieczyciela.

CPT (Carriage Paid To) – przewoźne opłacone do (… oznaczone miejsce przeznaczenia). Jest to odpowiednik formuły CFR w transporcie innym, niż morski i wodny śródlądowy (w tym multimodalny).

CIP (Carriage and Insurance Paid to) – przewoźne i ubezpieczenie opłacone do (… oznaczone miejsce przeznaczenia). Jest to odpowiednik formuły CIF w transporcie innym, niż morski i wodny śródlądowy (w tym multimodalny).

 

Grupa D – Arrival

Sprzedający jest zobowiązany do dostarczenia towaru do określonego miejsca lub portu przeznaczenia.

DAT (Delivered at Terminal) – dostarczone do terminalu (… oznaczone miejsce przeznaczenia). Sprzedający odpowiada za dostarczenie towaru do określonego terminalu i jego rozładunek.

DAP (Delivered at Place) – dostarczone do miejsca (… oznaczone miejsce przeznaczenia). Sprzedający odpowiada za dostarczenie towaru do określonego miejsca, natomiast jego rozładunek jest w gestii kupującego.

DDP (Delivered Duty Paid) – dostarczone, cło opłacone (… oznaczone miejsce przeznaczenia). Sprzedający odpowiada za dostarczenie towaru do określonego terminalu, jego rozładunek oraz opłacenie cła importowego.

 

W ramach usługi transportu morskiego najczęściej stosowane przez strony kontraktu są  formuły: EXW, FOB oraz CFR/CIF. Natomiast nieformalna reguła handlowa związana z posiadaniem gestii transportowej brzmi: „Kupuj na FOB-ie, sprzedawaj na CIF-ie”. Gestia transportowa to zastrzeżone w umowie kupna-sprzedaży prawo i obowiązek zorganizowania transportu i pokrycia kosztów tego transportu. Gestię transportową po stronie kupującego zawierają formuły: EXW, FCA, FAS, FOB. Po stronie sprzedającego gestia dotyczy grup C i D.

Reguły Incoterms należy traktować jako reguły, które mają wpływ na ceny produktów. Związane to jest z zakresem kosztów i ryzyka związanego z dostawą towaru.